-
पीक विमा भरपाईची रक्कम अनेक घटकांवर अवलंबून असते:
विमा रक्कम: प्रत्येक पीक आणि जिल्ह्यासाठी मिळू शकणारी कमाल प्रति हेक्टर भरपाई निश्चित केली जाते. त्या विमा रकमेच्या आधारे ₹१८,९०० ची रक्कम निश्चित केली जाते.
नुकसान टक्केवारी: विमा कंपनी किंवा कृषी विभागाने केलेल्या पंचनाम्यानुसार पीक नुकसानीच्या टक्केवारीवर भरपाई दिली जाते.
पीक आणि जिल्हा: प्रत्येक पीक आणि जिल्ह्यासाठी जोखीम प्रमाण आणि विमा रक्कम वेगळी असते.
आपत्तीचा प्रकार: पूर, दुष्काळ, गारपीट, अवकाळी पाऊस, कीटक किंवा रोग किंवा हंगामातील सरासरी उत्पन्न यासारख्या स्थानिक आपत्तींवर आधारित भरपाई दिली जाते.
महत्वाची सूचना: पीक विमा मंजूर झाल्यानंतर, ही भरपाईची रक्कम थेट शेतकऱ्याच्या आधार-लिंक्ड बँक खात्यात जमा केली जाते.
पीक विमा भरपाई ₹१८,९०० जमा
-
२. पीक विमा योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे
पीक विम्यासाठी अर्ज करताना आणि भरपाईचा दावा करताना खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत:
अ. अर्जासाठी आवश्यक कागदपत्रे
जेव्हा शेतकरी १ रुपयांचा पीक विम्यासाठी पैसे देतात तेव्हा त्यांना खालील कागदपत्रांची आवश्यकता असते:
क्रमांक कागदपत्रांचा उद्देश
१ ओळख पडताळणी (केवायसी) आणि बँक खाते जोडण्यासाठी आधार कार्ड आवश्यक आहे.
२ ७/१२ उतारा (७/१२ उतारा) जमिनीची मालकी आणि पीक पेरणी सिद्ध करण्यासाठी.
३ ८-अ उतारा (८-अ उतारा) शेतकऱ्याच्या नावावर एकूण जमीन दाखवण्यासाठी.
४ बँक पासबुक प्रत पीक विम्याची रक्कम जमा करण्यासाठी (खाते आधारशी जोडलेले असणे आवश्यक आहे).
५ पीक पेरणी घोषणापत्र शेतात पेरलेल्या पिकाची अचूक माहिती देण्यासाठी.
६ रेशन कार्ड (काही ठिकाणी ओळखीचा किंवा निवासाचा पुरावा म्हणून आवश्यक.)
ब. भरपाईचा दावा करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे/प्रक्रिया
नुकसानानंतर भरपाई मिळविण्यासाठी, खालील चरणांचे पालन करणे अनिवार्य आहे:
नुकसानाची सूचना: पिकाच्या नुकसानाच्या ७२ तासांच्या आत विमा कंपनी किंवा कृषी विभागाला ऑनलाइन (PMFBY पोर्टल/अॅपद्वारे) किंवा टोल-फ्री क्रमांकावर माहिती देणे आवश्यक आहे.
पंचनामा: दिलेल्या सूचनांनुसार, विमा कंपनीचे प्रतिनिधी आणि कृषी अधिकारी शेतात येऊन नुकसानीचा संयुक्त पंचनामा करतात. हा पंचनामा अहवाल दाव्यासाठी एक महत्त्वाचा पुरावा आहे.
ई-पीक पहाणी: नुकसानीच्या वेळी शेतात पेरलेले पीक ई-पीक पहाणी अॅपमध्ये अचूक आणि वेळेवर नोंदवले पाहिजे. या रेकॉर्डशिवाय, दावा पूर्ण करता येत नाही.
पीक विमा भरपाई ₹१८,९०० जमा
-
३. पीक विमा यादीतील नाव आणि स्थिती कशी तपासायची?
पीक विमा यादी किंवा तुमच्या अर्जाची सद्यस्थिती तपासण्यासाठी, खालील पद्धतीचा अवलंब करा:
अ. प्रधानमंत्री फसल विमा योजना (PMFBY) वेबसाइटद्वारे
१. अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या:
सर्वप्रथम, प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटवर जा: pmfby.gov.in
२. ‘अर्ज स्थिती’ पर्याय निवडा:
वेबसाइटवर गेल्यानंतर, तुम्हाला ‘अर्ज स्थिती’ किंवा ‘शेतकरी कोपरा’ हा पर्याय दिसेल. त्यावर क्लिक करा.
३. आवश्यक माहिती भरा:
अर्ज भरल्यानंतर तुम्हाला मिळालेला ‘अर्ज क्रमांक’ प्रविष्ट करा.
त्यासह, खालील माहिती निवडा:
वर्ष
हंगाम – खरीप/रब्बी
राज्य – महाराष्ट्र
४. स्थिती तपासा:
‘स्थिती तपासा’ किंवा ‘स्थिती मिळवा’ बटणावर क्लिक करा. तुमच्या अर्जाची सद्यस्थिती (जसे की अर्ज स्वीकारला गेला, प्रीमियम भरला गेला किंवा नुकसानीचा दावा मंजूर झाला) स्क्रीनवर दिसेल.
५. लाभार्थी यादी तपासा:
विमा कंपनीने विमा मंजूर केल्यानंतर, त्याची यादी जिल्हा किंवा तालुक्यानुसार जाहीर केली जाते. ही यादी तपासण्यासाठी, तुम्ही जिल्हा कृषी अधिकारी कार्यालय किंवा तालुका कृषी अधिकारी कार्यालयाशी संपर्क साधू शकता. कधीकधी ही यादी ग्रामपंचायतीच्या सूचना फलकावर देखील प्रकाशित केली जाते.
ब. बँक खात्याद्वारे तपासा
पीक विम्याची रक्कम थेट बँक खात्यात जमा होत असल्याने, तुम्ही खालील प्रकारे पैसे जमा झाले आहेत की नाही ते तपासू शकता:
बँक पासबुक अपडेट करा: तुमच्या बँकेच्या शाखेला भेट द्या आणि पासबुकमध्ये नोंद करा किंवा मिनी स्टेटमेंट तपासा.
एसएमएस तपासा: बँक खात्यात पैसे जमा झाल्यावर येणारा एसएमएस तपासा.
क. ई-पीक पहाणीची स्थिती तपासणे (ई-पीक पहाणी स्टेटस)
पीक विम्यासाठी ई-पीक पहाणी अचूक असणे आवश्यक आहे. तुम्ही त्याची स्थिती खालीलप्रमाणे तपासू शकता:
ई-पीक पहाणी अ‍ॅप: ई-पीक पहाणी अॅपमध्ये तुम्ही केलेले पीक रेकॉर्ड (उदा. ई-पीक पहाणी २.०) योग्यरित्या अपलोड केले आहे की नाही ते तपासा.
७/१२ उतारा: ई-पीक पहाणी पूर्ण झाल्यानंतर, तुमच्या जमिनीच्या ७/१२ उताऱ्यावर गाव नमुना क्रमांक १२ मध्ये पिकाची नोंद केली जाते. तुमच्या डिजिटल स्वाक्षरीने ७/१२ उतारा घेऊन त्यावर पिकाची नोंद झाली आहे का ते तपासा. जर ते नोंदवले गेले तरच तुम्ही पीक विमा दाव्यासाठी पात्र असाल.
-
४. महत्वाचे मुद्दे आणि सूचना
वेळेवर अर्ज: पीक विम्याचा लाभ घेण्यासाठी सरकारने निश्चित केलेल्या अंतिम मुदतीपूर्वी अर्ज करणे खूप महत्वाचे आहे.
७२ तासांची अट: नुकसान झाल्यास, ७२ तासांच्या आत विमा कंपनी किंवा कृषी विभागाला कळवणे बंधनकारक आहे. या वेळेत ही माहिती न दिल्यास विमा दावा नाकारला जाऊ शकतो.
पीक विमा भरपाई ₹१८,९०० जमा
बँक खाते लिंक: तुमचे बँक खाते आधार कार्डशी जोडलेले आणि सक्रिय असले पाहिजे, अन्यथा भरपाईची रक्कम जमा होणार नाही.
अधिकृत माहिती: पीक विम्याबद्दल कोणतीही माहिती तपासण्यासाठी किंवा तक्रार दाखल करण्यासाठी, फक्त कृषी विभाग, महाराष्ट्र सरकारच्या अधिकृत वेबसाइट (krishi.maharashtra.gov.in) किंवा PMFBY (pmfby.gov.in) आणि टोल-फ्री हेल्पलाइन (उदा. १४४४७) वापरा.
पीक विमा योजना ही शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाची मदत आहे. योग्य वेळी अर्ज करणे, नुकसानीची माहिती देणे आणि आवश्यक कागदपत्रे राखणे, हे सर्व भरपाई मिळविण्यासाठी आवश्यक आहे.
तुम्ही मला सांगू शकाल का की तुम्ही कोणत्या हंगामात (खरिप/रबी) पीक विम्याबद्दल विचारत आहात? मी तुम्हाला त्या हंगामाच्या अंतिम मुदतीबद्दल अधिक माहिती देऊ शकतो.